Acıcılık
Acıcılık veya Dolorizm (Fransızca: Dolorisme; İngilizce: Dolorism), acı kavramını yaşamın anlamına, ahlakın ve erdemin merkezine yerleştirerek hazcılık öğretisinin karşıtı olan düşünsel, manevi ve dini[1] doktrinlerin genel adı; aynı zamanda edebî ve felsefi bir akımdır.[2] Temelleri Antik Yunan felsefesine dayanan kinizm öğretisi ve acıyı yücelten diğer öğretiler, dolorizm kavramına girer. Dolorizm, insanın özgür ve güçlü bir varlık olarak yaşamını sürdürebilmesi, gerçek mutluluğa ve erdeme ulaşabilmesi için hazdan uzaklaşıp, acıya katlanması ve onu yüceltmesi gerektiğini öngörür.
Etimoloji[değiştir]
Fransızca sözcük olan "dolorisme" ve "doloriste" terimleri 20. yüzyılın ilk yarısında Latince "dŏlŏr", "-ōris" "fiziksel acı, ıstırap" anlamına gelen sözcüklerden türetilmiştir.[3][4] Terim, Türkçeye "acıcılık" olarak geçmiştir.
Hristiyan dolorizmi[değiştir]
Hristiyanlıkta, özellikle Katoliklik'te ama aynı zamanda Kalvinizm'de de acı çekmek inananlar için Tanrı'ya yaklaşmanın bir aracı olarak görülür.[5] Bu bazen dolorizm olarak tanımlanır. Bu tanımlama öncelikle Nasıralı İsa'nın çektiği acılardan sonra kurtuluşa ermesine, insanlığın günahlarından arınmasına hizmet ettiği inancına ve acı çekerek bu modeli takip etmeye davet edilen, dolayısıyla bu anlayışı eleştiren yazarların bakış açısına göre suçlu hissettirilen İsa'nın Çilesi'nin Hristiyanlıktaki temsiline ve yorumuna dayanmaktadır.[6]
Katolik Papa XII. Pius, dolorizmin Hristiyanlar için ahlaki bir zorunluluk olmadığını ilan etmiştir.[1]
Mesih'in acısının yüceltilmesi, oğlunun kaybından acı çeken bir anne olarak Meryem kültünün bazı yönlerine, örneğin "Meryem Ananın Yakarışı" (Latince: Beata Maria Virgo Perdolens) unvanına veya figürüne aktarılmıştır.[7]
Bazı filozoflar, özellikle Baruch Spinoza ve Friedrich Nietzsche, ya da son zamanlarda Michel Onfray, Hristiyan dolorizmine karşıt fikirler açıklamışlardır.[8][9][10] Nietzsche'nin çalışmaları, örneğin Genealogy of Morals ya da geliştirdiği üstinsan figürü, bu anlamda eleştirilerle doludur. Ancak bazılarına göre Nietzsche, dolorizmin kurtarıcı olmayan başka bir biçimini savunur.
Sanat alanında dolorizm[değiştir]
Dolorizm aynı zamanda varoluşçuluğa karşı çıkan ve acının değerini yücelten, Julian Teppe'nin öncülüğünü ve teorisyenliğini yaptığı 20. yüzyıl Fransız edebiyat akımına verilen isimdir.[11] Teppe ve arkadaşlarının yayımlamış olduğu Revue Doloriste adlı dergi ile Bir Olağandışılık Savunusu: Acıcılık Manifestosu (1935)[12] ve Acının Buyurganlığı (1936) adlı yapıtlar yoluyla yayılmıştır.
Ayrıca bakınız[değiştir]
Kaynakça[değiştir]
Şablon:Kaynakça/styles.css sayfası içerik yok.
- ↑ 1,0 1,1 Claude, Langlois (2016). V. Catholicisme, douleur et dolorisme"Le Continent théologique". Rennes: Presses universitaires de Rennes: 83-94. 30 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2024.
- ↑ Hançerlioğlu, Orhan (1989). Felsefe Sözlüğü (7 bas.). Remzi Kitabevi. s. 7. ISBN 975-14-0089-9.
- ↑ Gaffiot, Félix (1934). Dictionnaire Latin-Français. Paris: Hachette. s. 1701. 29 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2024.
- ↑ Lua hatası: expandTemplate: template "Iso2lang" does not exist.
- ↑ Lua hatası: expandTemplate: template "Iso2lang" does not exist.
- ↑ Lua hatası: expandTemplate: template "Iso2lang" does not exist.
- ↑ Lua hatası: expandTemplate: template "Iso2lang" does not exist.
- ↑ Michel, Onfray (28 Temmuz 2011). Soyez vaches, Nietzsche, une vie philosophique. Le Point. 30 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2024.
O [Nietzsche], acıklı ve hayata aykırı olarak gördüğü Hristiyan değerlerini her zaman reddederken, İsa'yı İnciller tarafından ihanete uğramış bir kahraman olarak gördü. (S'il [Nietzsche] a toujours récusé les valeurs chrétiennes, selon lui doloristes et contraires à la vie, il voit Jésus comme un héros positif trahi par les Evangiles.)
- ↑ Rognon, Frédéric (2012). Causerie du Cycle de conférences sur le plaisir — L'Hédonisme (PDF). s. 9. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Haziran 2024.
- ↑ Lua hatası: expandTemplate: template "Iso2lang" does not exist.
- ↑ Hyman, Stanley Edgar (15 Haziran 1946). Comment. The New Yorker (İngilizce). 30 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2024.
Şu anda en sevdiğimiz Fransız edebiyat akımı, Varoluşçuluğa tercih ettiğimiz Dolorizm. Dolorizm, sefaletin sizin için iyi olduğunu ve bir yazarın yerine getirebileceği en asil işlevin okurlarına mümkün olduğunca çok sefalet yaşatmak olduğunu savunur. Hem Amerikalı hem de Fransız pek çok yazar muhtemelen yıllardır farkında olmadan Dolorist olmuştur. Artık tam bir edebi tatmin duygusu için tüm malzemelere sahipler: örgütlü bir hareket, bir lider (bu durumda M. Julien Teppe; bir manifesto ve bir ödül). (Our favorite French literary movement at the moment is Dolorism, which we much prefer to Existentialism. Dolorism holds that misery is good for you and that the noblest function the writer can perform is to give his readers as much of it is possible. Many writers, American as well as French, have probably been Dolorists for years without knowing it. Now they have all the ingredients for a complete sense of literary fulfillment: an organized movement, a leader (in this case, one M. Julien Teppe; a manifesto, and a prize.))
- ↑ Teppe, Julien (1973). Apologie pour l'anormal: Ou Manifeste du dolorisme suivi de Dictature de la douleur. Vrin. 28 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2024.
This article "Acıcılık" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Acıcılık. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
