Balkan Gagavuzcası
 | Bu sayfa, Vikipedi'nin silme politikası gereğince silinmeye aday gösterilmiştir. Lütfen fikirlerinizi adaylık sayfasında belirtiniz. Sayfa üzerinde değişiklik yapabilirsiniz fakat lütfen tartışma devam ederken sayfanın içini boşaltmayın veya bu şablonu kaldırmayın. |
Modül:Infobox/styles.css sayfası içerik yok.
| Balkan Gagavuzcası | |
|---|---|
| Bölge | Balkanlar |
| Etnisite | Gagavuzlar |
| Konuşan sayısı | (331,000 atıf 1993)[1] |
| Dil ailesi | Türk dilleri
|
| Dil kodları | |
| ISO 639-3 | bgx |
Balkan Gagavuzcası, Balkan Gagavuz Türkçesi veya Rumeli Türkçesi, Türkiye'nin Trakya kesimi de olmak üzere, Makedonya ve Yunanistan'da konuşulan ve Türk dillerinin Oğuz grubunun batı koluna ait bir dil. Makedonya'da Kumanova ve Manastır ile Yunanistan'ın Makedonya sınırına yakın bölgelerinde, tüm bölge ve ülkeler dahil 331,000 kişi tarafından konuşulur.
'Glottolog'da Türkiye Türkçesi ve Moldova'da konuşulan Gagavuzca'dan ayrı bir dildir. Batı Oğuz dillerini oluşturan üç farklı gruptan biri olarak tanımlamıştır. Dilin Tuna, Gacal, Gerlovo, Kızılbaş, Razgrad, Surguç ve Tozluk lehçeleri bulunmaktadır.[2]
Bulgaristan'ın kuzeydoğusunda yoğun olarak yaşayan Gagavuzlar, 1770 yılından itibaren kitleler halinde Besarabya'ya göç etmeye başlamıştır, göç dalgası aralıklarla 1811'e değin sürmüştür.[3]
Valentin Moşkov, 1903 yılında Bulgaristan'ın kuzeydoğusundaki Yenipazar'ın (Novi Pazar) yakınında bulunan Pamukçu adlı Türk köyünde çalışmalar yapmıştır. Köyde yaşayan Türklerin diliyle Besarabya'daki Beşalma köyünde yaşayan Gagavuzların dili arasında bir fark bulunmadığı sonucuna varmıştır.[4]
Balkan Türk ağızları üzerinde karşılaştırmalı çalışmalar yapan Tadeusz Kowalski, Deliorman Türkçesi adını verdiği Gacal ağzıyla Besarabya Gagavuz ağzını tek bir diyalektolojik grup içinde değerlendirilecek kadar birbirine yakın kabul etmiştir. Bu bölgedeki Türklerin ve Gagavuzların konuştukları dile Tuna Türkçesi adını vermiştir.[4] Paul Wittek ise, Gacalların konuştuğu Türkçenin, Osmanlı Türkçesine Gagavuzcadan daha yakın olduğunu düşünerek Gagavuzcanın Oğuz öncesi özelliklerine işaret etmektedir.[3]
Romanya Gagavuz ağzı, Moldova'nın Sovyetler Birliği'ne katılmasıyla birlikte, Romanya'nın geri kalan bölgelerinde yaşayan Gagavuzlar ayrı bir sosyal grup olma özelliğini büyük ölçüde yitirmiştir. Romanya Gagavuz ağız özelliklerini yansıtan örneklere sadece Mehmet Ali Ekrem'in Dobruca Türklerinin kültüründen örnekler sunmak için yayımladığı Bülbül Sesi adlı eserinde yer alan "Tudorka", "Stuian" adlı türkülerde rastlanmaktadır.[3]
Yunanistan Gagavuz ağzı, Kesriye şehrinde ve Makedonya'nın güneydoğusunda küçük gruplar hâlinde Gagavuzların yaşadığı bilinmektedir. Ancak bugüne kadar Gagavuzca herhangi bir yayın yapılmamıştır.[3]
Kaynakça[değiştir]
Şablon:Kaynakça/styles.css sayfası içerik yok.
- ↑ http://www.ethnologue.com/language/bgx
- ↑ "Glottolog 4.2.1 - West Oghuz". glottolog.org. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Nevzat Özkan (2013). "AĞIZ ALANINDAN YAZI DİLİNE GEÇİŞ: GAGAVUZ TÜRKÇESİ ÖRNEĞİ" (PDF). Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020.
- ↑ 4,0 4,1 Hayriye Süleymanoğlu Yenisoy (Haziran 2001). "BULGARİSTAN GAGAVUZLARI (Dil ve Kültür Araştırmalarının Durumu)". Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020.
This article "Balkan Gagavuzcası" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Balkan Gagavuzcası. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
|
This page exists already on Wikipedia. |
