Burak Özgüner

Burak Özgüner Reddeşimiz, neşemiz, öfkemiz ile
Doğum	İstanbul
Ölüm	9 Kasım 2019 İstanbul
Eğitim	Veteriner Teknikerlik
Meslek	Hak Savunucusu
Tanınma nedeni	Hayvan Hakları Savunucusu
Boy
Kilo
Hareket	Hayvan, LGBTİ+, Çevre, İnsan Hakları
Kurul üyeliği	HAKİM
Akraba(lar)	Özge Özgün
İmza
Hayvana, İnsana, Yeryüzüne Özgürlük!

Burak Özgüner (d. 15 Eylül 1987 - ö. 9 Kasım 2019) tüm ayrımcılık biçimleriyle mücadele eden vegan, hayvan hakları savunucusu, vicdani retçi, LGBTİ+ aktivisti, ve anarşist bir hak savunucusudur.

Özgüner 8 yaşından hayatının son gününe kadar hayvan hakları başta olmak üzere birçok hak temelli mücadelelerde hak savunuculuğu yaptı. Hayvan Hakları Yasama İzleme Delegasyonu (HAKİM) Koordinatörü, Hayvan Hakları ve Etiği Derneği Başkanı, Deneye Hayır Derneği Kurucu üyesiydi.

Burak Özgüner Hayvan Hakları Çalışma Merkezi

Ölümünden sonra ailesi ve arkadaşları tarafından sadece hayvan hakları değil diğer hak savunucuları tarafından da kullanılabilmesi amacıyla Burak Özgüner Hayvan Hakları Çalışma Merkezi (BURHAK) kuruldu. Çalışma merkezinin içinde Burak Özgüner Hayvan Hakları Kütüphanesi de yer almaktadır. 2021-2022 eğitim yılında BURHAK bünyesinde öncelikli olarak hayvan hakları/özgürlüğü alanında olmak üzere, insan hakları, LGBTİ+ hakları, ekoloji ya da genel anlamda sosyal sorumluluk, sivil toplum, aktivizm alanlarının birinde veya birden fazlasında farkındalık sahibi olmak ve aktif çalışma şartıyla öğrenci teşvik burcu verilmeye başlanmıştır.

Hayatı

8 yaşında ailesiyle Sarıyer, Bahçeköy’e taşınan Burak Özgüner, Burak okula gidip gelirken ölü ya da can çekişmekte olan köpekleri gördü ve bu durumun nedenini ve bu durumu nasıl durduracağını düşünmeye başladı. Daha önce hayvanlara ilgisi olmamasına rağmen, bu olaylar onu çok etkilediği için Bahçeköy’de 7-15 yaş arasındaki çocukları bilgilendirmek için Bahçeköy Hayvansever Kulübü’nü kurdu. Mahalledeki bir söğüt ağacı altında toplanan çocuklarla kulübeler yapıp boyadılar, çocuklara hayvanlara nasıl yaklaşılması gerektiği konusunda  eğitimler verdiler ve hayvanları öldürmelerini protesto etmek için belediyeleri faks yağmuruna tuttular.

2003 yılında Hürriyet gazetesiyle yaptığı röportajda kendisine sorulan “Veteriner olmak istiyor musun?” sorusuna henüz 17 yaşındayken şu cevabı verdi:

“Aslında veterinerlik okumayı çok isterim. Ama deney hayvanlarını kaçırmaktan dolayı herhalde beni fakülteden atarlar!”

Politik Faaliyetleri

Özgüner Sivil Sayfalar, KaosGL gibi platformlarda çeşitli hak mücadeleleriyle ilgili yazılar kaleme almış , hayvan hakları, ekoloji ve insan haklarının çeşitli alanlarını içeren birçok konuda politik faaliyet göstermiştir.

Yeryüzüne Özgürlük Derneği'nin kurulması

Özgüner, 2010 yılında kurulan Yeryüzüne Özgürlük Derneği'nin kurucularından biridir. Dernek amacını “tür, ırk, cinsiyet gibi ayrımlar yapmaksızın tüm hak ihlallerini teşhir etmek ve bunları engellemek için her türlü mücadeleyi vermek, devletçe, sermayece ve toplumun baskın gruplarınca mağdur edilen bireylerle dayanışmak için” şeklinde ifade etmektedir. Dernek manifestosunda şu cümlelere yer almaktadır:

“İktidarı içkin olan ve altlarında şiddet yatan ikili karşıtlıklar – ben-öteki, insan-doğa, insan-hayvan, akıl-vücut, erkek-kadın, beyaz-siyah, içerisi-dışarısı, yetişkin-çocuk, heteroseksüel-eşcinsel, ilkel-uygar, modern-geleneksel, güzel-çirkin, eğitimli-cahil, akıllı-deli, normal-anormal – yeryüzünü egemenliği altına almış sistemin düşünsel karakteristikleridir. Bu ikilikler “uygar” beyaz adamın, kurduğu hiyerarşiler üzerinden adlandırdığı ötekisinin üstündeki tahakkümünü devamlı kılmış ve meşrulaştırmıştır. Yeryüzüne Özgürlük Derneği, bu sistemi kabul etmeyen, ona karşı çıkan, ona alternatifler üretmede katkı sunmak isteyen bireylerin bir araya gelmesiyle kurulmuştur.”

Roboski olayı ve Vicdani ret

Özgüner'in dahil olduğu politik hareketlerden biri 2011 yılında Şırnak’ın Uludere ilçesinin Roboski köyünde Türk Silahlı Kuvvetlerinin gerçekleştirdiği bombalamada yaşamını yitiren katırlar için verilen politik mücadeledir. Ancak bu mücadele başarıya ulaşamamıştır. Bu olay Özgüner'in vicdani ret kararı vermesinde etkili olmuştur. Vicdani ret metninde şu ifadeler yer almaktadır:

"Uzun yıllardır, hayvanları da doğayı da insanları da öğüten, öğütmekte hiçbir sakınca görmeden, adaletsizliği birer karakteristik haline getirmiş olan “malûm” sistemin ve uygarlığın modern bir ürünü olan devletin, ordunun askeri olmayacağımı açıklamak istiyordum. “Kısmet” ne yazık ki bugüneymiş: Her devlette olduğu gibi, sınırları kanla ve katliamla çizilmiş olan bu ülkede, hayvanlar için 20 yıldır mücadele veren bir insan olarak vicdanî reddimi açıklıyorum. Şırnak, Roboskî’de bitmek bilmeyen katır katliamının son furyası olan 30 Haziran’daki gözü dönmüş Türk Silahlı Kuvvetleri’nin saldırısından sonra, her devlet ve ordu gibi katil olan Türkiye Cumhuriyeti’nin ve onun katliam emirlerini uygulayan TSK’nin hiçbir şekilde parçası olmayacağım. Masum hayvanları kurşunlayan, dağlarda, ormanlarda gezen yaban hayvanlarının tepesine bomba yağdıran tüm ordulara lanet okuyorum!"

Vicdani reddini açıklamasının ardından Özgüner hakkında soruşturma başlatılmış ve savcılık iddianame hazırlamıştır. Özgüner ölümünden sadece üç gün önce Konya Asliye Ceza Mahkemesi’nde hakim karşısına çıkmış ve “Kimse hakkını kullandığı için cezalandırılamaz” ifadesini kullanmıştır.

Gezi Parkı Olaylarında Yaralanan Hayvanlar

Özgüner ve Yeryüzüne Özgürlük Derneği üyeleri Gezi Parkı olayları sırasında yaralanan ve ölen hayvanları gündeme getirmek için de faaliyetlerde bulunmuştur. Bu süreçte dernek üyeleri hayvan hakkı ihlalleriyle ilgili hazırladıkları raporla  Cenevre'deki Uluslararası Hayvan Hakları Mahkemesi'ne başvuracaklarını duyurmak için 28 Eylül 2013 yılında Gezi Parkı merdivenlerinde basın açıklama yapmak istemişler ancak basın açıklamasının okunmasına polis tarafından izin verilmemiştir. Bu basın açıklamasının sonucunda aralarında Özgüner'in de bulunduğu 14 kişi gözaltına alınmıştır. Bu gözaltı daha sonra hakkında açılan soruşturmalarda yeniden gündeme getirilmiştir.

Ölümü ve ardından gerçekleşenler

Özgüner, 9 Kasım 2019 tarihinde yaşamını kaybetmiştir. Cenazesi 10 Kasım günü Büyükdere Camii’nde kaldırılmış ve yüzlerce kişinin katıldığı cenaze töreninin ardından Kilyos mezarlığına defnedilmiştir.

Ölümünün ardından çeşitli hak mücadeleleri üzerine kaleme aldığı yazılar mücadele arkadaşları tarafından seslendirilmiş ve podcast olarak yayınlanmıştır. Ölümünün 1. Yılında, 9 Kasım 2020’de Burak Özgüner Hayvan Hakları Çalışma Merkezi isminde bir merkez kurulmuştur. Özgüner sadece hayvan hakları değil, insan hakları -LGBTİ+, göçmen, çocuk gibi- ve ekoloji mücadelesi de verdiğinden, çalışma merkezinin adına karar verirken yoldaşları Özgüner’in verdiği bütünsel mücadeleyi göz önüne alarak merkezin adını “daha dezavantajlı bir kesim olan hayvanların ve haklarını savunanların merkezi olsun” düşüncesiyle belirlemiştir.

9 Kasım 2021 tarihinde, ölümünün 2. yılında hayvan özgürlüğü aktivistleri Eyüp’te bulunan İstanbul Dolphinarium’u protesto ederek Burak Özgüner’i anmış ve hayvan hapishanelerinin kapatılması çağrılarını yinelemiştir. Aktivistler eylemin sonunda okudukları basın açıklamasını “Biz, 9 Kasım’da, yıllardır omuz omuza mücadele veren dostları ve ortak ideallerimiz doğrultusunda özgürlük mücadelesi veren aktivistler olarak, hem hayatımızda hem de hayvan hakları mücadelesinde yerini dolduramayacağımız bir kaybı, Burak Özgüner’i bugün burada anarken, aynı zamanda Türkiye’de insan menfaatleri uğruna çeşitli endüstrilerce hapsedilen, işkence gören ve hayatını kaybeden milyarlarca hayvanı anıyoruz,” cümleleriyle sonlandırmıştır.

Kaynakça

This article "Burak Özgüner" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Burak Özgüner. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.

This page exists already on Wikipedia.

---

 Facebook Page

🐤 Twitter Follow us on Twitter !

Read or create/edit this page in another language

• Burak Özgüner in English