Cafer Ahmedov (Bilim adamı)
Modül:Infobox/styles.css sayfası içerik yok.
Cafer Ahmedov | |
---|---|
Kendi dilinde adı | Cəfər Əhmədov |
Doğum | 15 Mart 1890 Laçın Vilayeti, Rusya Devleti |
Ölüm | 18 Haziran 1979 Kelbecer |
Dil | Azerbaycanca, Rusca |
Milliyet | Azerbaycan Türkü |
Vatandaşlık | Rusya İmparatorluğu |
Önemli ödülleri | Kızıl Bayrak İşçi Nişanı
Lenin Nişanı (1951) [4] Cumhuriyetin Onurlu Öğretmeni, İleri Eğitimci rozeti |
Hayatı[değiştir]
Cafer Aligulu'nun oğlu Ahmedov, (Cəfər Əliqulu oğlu Əhmədov) 1890 yılında Laçin ilçesinin Minkend köyünde doğdu. Cafer Aligulu'nun oğlu Ahmedov'un ataları Minkend köyüne yerleşmeden önce çok dolaşmışlardı. Şah İsmayıl Hatai'nin saltanatının sonunda bu büyük nesil, eski Zengezur'a taşınarak önemli devlet ve hükûmet işlerini yürüttü. 19. yüzyılın ortalarında bu büyük kabile Minken'e göç etti ve İstisu'nun yukarısında yeni bir mesken inşa etti.
Cafer Ahmedov'un babası Aligulu Ahmedov, zamanının tanınmış ve seçilmiş adamlarından biriydi. Cafer Aligulu'nun oğlu Ahmedov, ilk eğitimini köydeki 2 sınıflı Rus-Tatar okulunda, ardından Görus'taki 4 sınıflı Gymnasium'da (okul) aldı.
Cafer Ahmedov'un yanı sıra daha sonra tanınmış Azerbaycanlı yazarlar Süleyman Rahimov, Ali Valiyev ve diğerleri de bu spor salonundan mezun oldular. Cafer Ahmedov ile ilgili anılarını eserlerine yazmışlar. Böylece Ali Valiyev'in "Semaver Sigara İçiyor", "Zengezur Kartalları" ve diğer eserlerinde Cafer Ahmedov ile ilgili bölümler yansıtılmıştır. Cafer Ahmedov Ekim Devrimi'ne kadar eğitimine devam edemedi.[1]
1920 yılında Azerbaycan'da Sovyet sisteminin kurulmasından sonra Cafer Ahmedov, Laçin'in Vagazin, Karakişlak ve Laçın köylerinde okul öğretmeni ve müdür olarak çalıştı. 1923 yılında Şuşa öğretmen okulundan mezun oldu ve burada çalışmaya başladı. O yıllarda aslen Laçinli olan bu Gymnasium başında Museyib İlyasov duruyordu.
Kelbecer(Kəlbəcər)Hayatının Başlangıcı[değiştir]
Bir süre sonra Ermeniler ve Cafer Ahmedov’un ailesini tanıyan iç düşmanlar Moskova’ya şu şekilde bir ihbar yazdılar: "Cafer Ahmedov toprak ağası çocuğudur, onların büyük serveti, su değirmenleri, otlak ve ekin sahaları, çok sayıda büyükbaş hayvan ve koyun sürüleri var. O, bizim çocuklara nasıl ders verebilir?" Sınıf arkadaşı Ali Veliev, Cafer Ahmedov’u yanına çağırdı ve ona bu ihbar hakkında bilgi verdi. "Seni bu beladan kurtarabilecek tek kişi, komünist olmasına rağmen halkını ve aydınlarını tanıyan Hüseyin Hacıyev’dir," dedi.
Cafer Ahmedov, o dönemde Kazai İcra Komitesi başkanı olarak görev yapan Hüseyin Hacıyev'e başvurdu. Hüseyin Hacıyev aracılığıyla Kəlbəcər okuluna gönderildi. Cafer Ahmedov hayatının geri kalanını burada geçirdi. Onun Kəlbəcər'in aydınlanmasında büyük katkıları olmuştur.
Kelbecer'deki (Kəlbəcər) Faaliyetleri[değiştir]
Cafer Ahmedov sadece öğretmenlikle yetinmedi, aynı zamanda Kelbecer’de okullar inşa edip çocukları ilime yönlendirdi. Yanşaq köyünde Adil Bey Hayatov’un evini okula çevirerek orada ders verdi. Daha sonra Seyidli köyüne giderek okul yaptırdı. Oradan Zar köyüne giderek 7 yıllık bir okul oluşturdu. Daha sonra bu okulu ortaokula dönüştürüp Kəlbəcər'e geri döndü. Kəlbəcər’deki faaliyetleri Qamışlı, Çıraq, Ağcakənd ve nihayetinde Kelbecer kasaba okulunda devam etti.[2]
Repressiya Dönemi[değiştir]
Ancak, 20. yüzyılın 30'lu yıllarında Cafer Ahmedov'un anne-babası, büyük kardeşi ve beş aile üyesiyle birlikte küçük bekar kardeşi Sovyet hükûmetine düşman, varlıklı sınıf mensubu olarak kulak listesine alınarak Kazakistan’a sürgün edildiler. Bu yetmezmiş gibi, küçük kardeşi İmamqulu Aliqulu oğlu (29.11.1937*, 30 yaşında) repressiya yıllarında Halk Düşmanı olarak Sibirya’ya sürgün edildi. Cafer Ahmedov bundan sonra mücadelesine tek başına devam etti. Tümen komutanı ve Minkənd operasyonunun komutanı Maksimenko, Yaylaq Bölge Komitesi sekreteri Hasanov Vekil Safiyar oğlu ve Komite Başkanı Musadin Ahmed oğlu Namazov tarafından 1930 yılında müteşekkil çetelere karşı gösterdiği örnek çabalar nedeniyle ödüllendirildi.[3][4]
Eğitimi[değiştir]
Cafer Ahmedov, V.I. Lenin adına Azerbaycan Pedagoji Enstitüsü’nde dışarıdan yüksek eğitim aldı.[5]
Faaliyetleri[değiştir]
1946-1947 eğitim öğretim yılında onu Kəlbəcər kasaba ortaokuluna müdür olarak atadılar. 1962 yılına kadar bu okulda müdürlük yaptı ve ömrünün sonuna kadar (1979) bu okulda pedagog olarak çalışmaya devam etti. 25 yıldan fazla bu okulda çalıştı ve burada yetenekli bir öğretim kadrosu oluşturmayı başardı. Ölümünden sonra müdürlüğünü yaptığı okula onun adı verildi. Cafer Ahmedov’un döneminde büyük bilim insanları (Şamil Eskerov, Qəmbər Əliyev, Eldar Qasımov, Ələmdar Əlbəndov, Eldar Ramazanov, Bəhrəm Sarıyev, Yusuf Ahmedov, Enver Rıza, Məmməd Aslan, Şahlar Eskerov, Ələmşah Cəfərov ve diğerleri) yetişerek ülkemizde ve yabancı ülkelerde geniş çaplı faaliyetlerde bulunmuşlardır.[2][6]
Nişanlar ve Ödüller[değiştir]
Hatırası[değiştir]
Cebrayil (Cəbrayıl) şehrinde Cafer Ahmedov adına bir tam ortaokul bulunmaktadır.
İstinadlar[değiştir]
"Qarabağın məşhur müəllimləri" - Cafer Ahmedov 19 Aralık 2020 - Milli Eğitim Bakanlığı'nın resmi sayfası
"Lenin" Nişanı ile ödüllendirilen Azerbaycanlıların listesi.
Xarici keçidlər[değiştir]
- “Kəlbəcər təhsili Cəfər müəllimin, “Qara Bəhmən”in adı ilə bağı idi” - RÖPORTAJ - Modern.az Sitesi
- “Qarabağın məşhur müəllimləri” – Cəfər Əhmədov - tehsilyenilikleri.az web sitesi
- Həşim HƏSƏNOĞLU, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü Azərbaycan müəllimi. “Böyük pedaqoq, xeyirxah insan, Kəlbəcər maarifində izi qalan müəllim” - 2019.- 15 Mart.- S.14. - Anl.az web sitesi
- Yazıçı M. Ə. İbrahimova Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adı verilməsi haqqında SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 14 oktyabr 1981-ci il tarixli Fərmanı - anl.az saytı web sitesi
Kaynakça[değiştir]
Şablon:Kaynakça/styles.css sayfası içerik yok.
- ↑ "Qarabağın məşhur müəllimləri" - Cafer Ahmedov 19 Aralık 2020 - Milli Eğitim Bakanlığı'nın resmi sayfası
- ↑ 2,0 2,1 “Kəlbəcər təhsili Cəfər müəllimin, “Qara Bəhmən”in adı ilə bağı idi” - RÖPORTAJ - Modern.az Sitesi
- ↑ "Lenin" Nişanı ile ödüllendirilen Azerbaycanlıların listesi.
- ↑ Yazıçı M. Ə. İbrahimova Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adı verilməsi haqqında SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 14 oktyabr 1981-ci il tarixli Fərmanı - anl.az saytı web sitesi
- ↑ Həşim HƏSƏNOĞLU, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü Azərbaycan müəllimi. “Böyük pedaqoq, xeyirxah insan, Kəlbəcər maarifində izi qalan müəllim” - 2019.- 15 Mart.- S.14. - Anl.az web sitesi
- ↑ Cəfər Əhmədov (elm xadimi)
This article "Cafer Ahmedov (Bilim adamı)" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Cafer Ahmedov (Bilim adamı). Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.