Franciszek Karpiński
,_poet_-_MP_3436_MNW_-_National_Museum_in_Warsaw.jpg)
Franciszek Karpiński (4 Ekim 1741 - 16 Eylül 1825), Aydınlanma Çağı'nın en önemli duygusal Polonyalı şairiydi. Özellikle daha sonra ilahi ve noel şarkısı olarak yorumlanan dini eserleriyle tanınır. Ayrıca Polonya'nın erken bölünmesi döneminin en orijinal yazarlarından biri olarak kabul edilir. Yurtlarında Polonya Romantik Dönemi sırasında, yani 19. yüzyılın başlarında saygı duyulmuştur.
Hayatı[değiştir]
Karpiński, 1741 yılında Hołosków'da (bugünkü Ukrayna'nın Ivano-Frankivsk bölgesindeki Kolomyia'nın yakınlarında) doğmuş ve Stanisławów'da (o dönemde Polonya-Litvanya Birliği'nin toprakları, şimdi Ukrayna'nın batısında) eğitim görmüştür. Lwów'daki üniversitede Felsefe Doktoru unvanını aldıktan sonra, on sekiz ay daha Vişne'de yabancı diller üzerine çalıştı. İlk işi, asilzade saraylarında öğretmenlik yapmaktı.
1780 yılında, ilk şiir kitabı güçlü Czartoryski ailesi'nin dikkatini çekti. Onların himayesinde, Varşova'ya taşınarak Prens Adam Kazimierz Czartoryski'nin sekreteri oldu. Üç şiir kitabı yazdı ve büyük popülarite kazandı, ancak başkentteki ikiyüzlülükten memnun kalmadı ve Kresy kırsalına, o zamanki Avusturya bölgesi'ne döndü.
1785 ile 1818 yılları arasında Białystok'ta Branicki ailesi'ne öğretmenlik yaptı. Burada en ünlü eserlerini, "Bóg się rodzi, moc truchleje" ("Tanrı doğar, güç titrer") ve "Kiedy ranne wstają zorze" ("Sabahları doğan şafaklar") gibi dini ve vatanperver şarkıları, ilahileri ve noel şarkılarını yazdı. Bu eserler, sonraki nesiller tarafından söylenerek Polonya'da ölümsüzleştirildi. 1800 yılında yeni kurulan Bilim Dostları Derneği'ne üye oldu.
Karpiński'nin bazı şiirleri, "Justina" adlı bir kadına romantik atıflar içerir; bu yüzden yaşamı boyunca "Justina'nın aşığı" olarak biliniyordu. Bazıları, tüm aşklarına Justina adını verdiğini ve en az üç farklı kadına bu isimle atıfta bulunduğunu tahmin ediyor.
1818'de Wołkowysk yakınlarındaki bir şatoya emekli oldu ve anılarını yazdı. 16 Eylül 1825'te öldü.
Franciszek Karpiński, bugünkü Pruzhany District'deki Lyskava, Belarus'ta gömülüdür.
