GloFish
GloFish, parlak renklerde görünen genetik olarak modifiye edilmiş balık markasıdır. Farklı balık türlerinden oluşturulmuştur:
- Zebra Danio (Danio rerio)
- Siyah Tetra (Gymnocorymbus ternetzi)
- Kaplan Bıyıklı (Puntius tetrazona)
- Gökkuşağı Kedi balığı (Betta splendens)
- X-ray Tetra (Pristella maxillaris)
- Bronz Corydoras (Corydoras aeneus)
Bu balıklar çeşitli renklerde satılmaktadır:
- "Starfire Red"
- "Moonrise Pink"
- "Sunburst Orange"
- "Electric Green"
- "Cosmic Blue"
- "Galactic Purple"
GloFish, ilk olarak dekoratif balık ticaretinde kullanılmadığı halde, kamuoyuna açık hale gelmiş ilk genetik olarak modifiye edilmiş hayvanlardan biridir. GloFish hakları, Yorktown Technologies'i Mayıs 2017'de satın alan Spectrum Brands, Inc.'ye aittir.
Tarih[değiştir]
İlk Gelişimi[değiştir]
Orijinal Zebra Danio (ya da zebra danio, Danio rerio), Hindistan ve Bangladeş'in nehirlerinde yaşar. Uzunluğu üç santimetredir ve altın ve koyu mavi çizgilere sahiptir. 1999'da Dr. Zhiyuan Gong ve Singapur Ulusal Üniversitesi'ndeki ekibi, bir denizanasından çıkarılmış yeşil floresan protein (GFP) genini kullanarak çoğaltmayı başardılar. Bu gen, balıklara doğal beyaz ışık ve morötes ışık altında parlak yeşil floresan verdi. Amacıları, çevresel zehirlerin varlığında seçici olarak floresan veren bir balık geliştirmekti. Bu süreçte, Singapur Ulusal Üniversitesi bu çalışmaya dayanarak bir patent başvurusu yaptı. Kısa bir süre sonra, ekibi kırmızı floresan zebra balıklarını koral genleriyle ve turuncu-sarı floresan zebra balıklarını denizanası geninin bir varyantıyla üretti.
Amerika Birleşik Devletleri Pazarına Giriş[değiştir]
GloFish, Yorktown Technologies tarafından 2003 sonlarında Amerikan pazarına tanıtıldı. GloFish'in pazarlanması, Center for Food Safety adlı bir sivil toplum kuruluşu tarafından protesto edildi. Kuruluş, biyoteknolojik hayvanların genel olarak yeterince incelenmediğini ve bu da bir önlem olarak GloFish'in sadece FDA risk değerlendirmesine dayanarak onaylanmasının uygun olmadığını düşündü.
Daha Sonraki Gelişmeler[değiştir]
Yorktown Technologies, kırmızı zebra balıklarının yanı sıra yeşil ve turuncu-sarı zebra balıklarını, daha sonra mavi ve mor zebra balıklarını piyasaya sürdü. 2012'de siyah tetra'dan türetilen yeşil bir GloFish versiyonu tanıtıldı. Bunu kaplan bıyıklı'nın yeşil versiyonu izledi. 2013'te turuncu, pembe ve mor tetralar tanıtıldı. 2014'te kırmızı ve mavi tetralar satışa sunuldu. Renkler "Starfire Red", "Moonrise Pink", "Sunburst Orange", "Electric Green", "Cosmic Blue" ve "Galactic Purple" ticari markaları altında satılmaktadır.
Kamuoyu Tepkisi[değiştir]
Akvarium satıcılarının GloFish'e olan tutumu, kamuoyunun tarafsız ve tartışmalı biyoteknolojilere yönelik tepkisinin bir göstergesi olarak kullanıldı. GloFish'in pratik kabulü, etik endişeleri, müşteri talep ve balıkları stoğa alma maliyetinin etkisi altında kaldı. Bazı satıcılar, federal kurumların düzenleyicilerin güvenilmez olduğuna inandıkları için balıkları stoğa almayı reddettiler.
Avcılara Karşı Hassasiyet[değiştir]
2011'de yapılan bir çalışmaya göre, GloFish vahşi tiplere göre avcılara karşı daha hassastır. Deneylerde, transgenik kırmızı floresan zebra balıkları, largemouth bass (Micropterus salmoides) ve doğu sivrisinek balığı (Gambusia holbrooki) gibi yerel avcılara karşı vahşi tipteki balıklara göre iki kat daha hassastı.
Evrimsel Sonuçlar[değiştir]
Howard et al. 2015'e göre, vahşi tip erkekler, genetik olarak modifiye edilmiş balıklara göre çiftleşme konusunda önemli bir avantaja sahipti. Öte yandan, Owen et al. 2012'deki çalışması, dişi zebra balıklarının GloFish'i vahşi tip erkekler yerine tercih ettiklerini buldu.
