You can edit almost every page by Creating an account. Otherwise, see the FAQ.

Halkların Demokratik Partisinin kapatılma davası

EverybodyWiki Bios & Wiki sitesinden
Şuraya atla:kullan, ara

Modül:Infobox/styles.css sayfası içerik yok.

Halkların Demokratik Partisinin kapatılma davası
Dosya:AYM logo.png
MahkemeTürkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi
DavacıKamu adına Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı
DavalıHalkların Demokratik Partisi
İstemHalkların Demokratik Partisinin kapatılması
Uygulanan kanunAnayasa md. 68/4, 69/6
Siyasî Partiler Kanunu md. 101/1-b, 103/2
Mahkeme başkanıZühtü Arslan
BaşkanvekiliHasan Tahsin Gökcan
Kadir Özkaya
ÜyelerBetik hatası: Böyle bir "daraltılabilir liste" modülü yok.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin tarafından "Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı ve ortadan kaldırmayı amaçladığı" gerekçesiyle HDP partinin kapatılması ve partinin eş genel başkanları Mithat Sancar ve Pervin Buldan'ın da bulunduğu 687 üyeye siyasi yasak getirilmesi talep edildi. İddianame, 17 Mart 2021'de Yüksek Mahkeme'ye gönderildi.[1]

Arka plan[değiştir]

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı için Yargıtay Genel Kurulunda yapılan seçimde adaylardan Bekir Şahin, 5 aday arasında 4. oldu ve 4 Haziran 2020'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tercihiyle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına atandı.[2][3]

HDP'ye karşı muhalefetiyle bilinen Milliyetçi Hareket Partisi genel başkanı Devlet Bahçeli, 11 Aralık 2020'de yaptığı basın açıklamasında

« HDP isimli husumet ve hıyanet oluşumu demokrasinin ardına saklanarak, özgürlük ve insan hakları sığınağına yuvalanarak Türkiye’ye meydan okumaktadır. HDP bir terör sorunudur, bölücülük yuvasıdır, fitne tezgahıdır, demokratik güvenliğimize doğrulmuş melun bir silahtır. Bu kervan böyle gitmemelidir. Adalet ve hukuk mutlak surette devreye girmeli, HDP’nin kapısına açılmamak üzere kilit vurulmalıdır. Yani demem odur ki, HDP’yi Türk siyasetinin taşıma ve hazmetme kapasitesi dolmuştur. Bu terör ve bölücülük yatağı kapatılmalıdır. »

sözleriyle HDP'nin kapatılmasını talep etti.[4][5]

HDP ise aynı gün yaptığı açıklamada

« İktidara dayanarak, sarayın konforlu gölgesine sığınarak mafyacılık yapanlar bu ülkenin gerçek düşmanlarıdır. Size rağmen bu ülkeye demokrasiyi getireceğiz. HDP’yi kapatmak yerine ağzınızı kapatırsanız ülkenin geleceğine büyük iyilik etmiş olacaksınız... »

cevabını verdi.[6]

Birkaç gün sonra katıldığı bir televizyon programında Bahçeli'nin taleplerine cevap veren AKP Genel Başkan Vekili Numan Kurtulmuş, "Parti kapatmalarının Türkiye’de olumlu sonuçları görülmedi." cevabını verdi.[7][8]

Bahçeli 11 Ocak 2021'de çağrısını tekrar etti ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı bu davayı açmazsa, Siyasi Partiler Kanununun 100. maddesine dayanarak başvuruyu kendilerinin yapacağını belirtti.[9][10]

Son olarak 2 Mart'ta bu çağrısını yeniden dile getirerek HDP'nin terör örgütleriyle iltisaklı olduğu gerekçesiyle kapatma davasının açılmasını talep etti.[11][12][13]

İddianame[değiştir]

Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin; demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez unsurlarından olan siyasi partilerin, toplumun ekonomik ve sosyal gelişimine katkı sunmayı amaçlayan kurumlar olduğunu belirtti.

Siyasi partilerin bu amaçlarını evrensel ve demokratik hukuk kuralları çerçevesinde barışçıl yollarla gerçekleştirmelerinin esas olduğunu vurgulayan Şahin, bununla birlikte Anayasa'nın 68/3. fıkrasında ve Siyasi Partiler Yasası'nın 90. maddesinde, siyasi partilerin faaliyetlerini Anayasa ve kanun hükümleri çerçevesinde sürdürmeleri gerektiğinin düzenlendiğini hatırlattı.

Anayasa'nın 14. maddesinde, temel hak ve hürriyetlerden hiçbirinin, "Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı ve ortadan kaldırmayı amaçlayan" faaliyetler biçiminde kullanılamayacağını belirtti.[14]

« Anayasanın 69. maddesinin 6. fıkrasında ve Siyasi Partiler Yasası'nın 103. maddesinde, bir siyasi partinin Anayasa'nın 68. maddesinin 4. fıkrası hükümlerine aykırı eylemlerinden ötürü temelli kapatılmasına, ancak bu nitelikteki fiillerin işlendiğinin ve odak haline geldiğinin Anayasa Mahkemesince tespit edilmesi halinde karar verileceği belirtilmiş, fıkranın devamında da bir siyasi parti, bu nitelikteki fiiller o partinin üyelerince yoğun bir şekilde işlendiği ve bu durum o partinin tüm organlarınca zımnen veya açıkça benimsendiği, yahut bu fiiller doğrudan doğruya anılan parti organlarınca kararlılık içinde işlendiği takdirde söz konusu fiillerin odağı haline gelmiş sayılacağına işaret edilmiştir. »

Bu doğrultuda iddianamede partinin temelli kapatılması, partiyle bağlantılı 687 kişi hakkında beş yıl siyaset yasağı getirilmesi, partiye üye kayıtlarının durdurulması ve Hazine yardımlarının kesilmesi, banka hesabında bloke edilmesi ve ödenmiş ise Hazine'ye iade edilmesi talep ediliyor.[15]

İddianamede yer alan deliller[değiştir]

- HDP teşkilatları aracılığıyla PKK'ya katılan ve yargılanan örgüt üyelerinin beyanlarını içeren Hakkari 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nin 2021/1 Esas ve Adıyaman 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nin 2021/35 Esas sayılı dosyalarındaki sanık beyanları.

- Kobani olaylarının vuku bulduğu tarihteki MYK'de görevli olanlar.

- Diyarbakır annelerinin beyanları.

- Milletvekili Faysal Sarıyıldız'ın, PKK için kuryelik yaptığına ilişkin haber çıktısı ve CD.

- HDP İstanbul Esenyurt ve Güngören, Elazığ Karakoçan, Batman, Diyarbakır ve ilçeleri, Aydın ile Van İpekyolu Belediyesi'nin parti binalarında PKK ile ilgili iltisaklı olduğunu gösterir, ele geçirilen bilgi ve belgeye ilişkin haber çıktıları.

- HDP teşkilat kademelerine seçilen teşkilat başkanı ve üyelerine ait sabıka kayıtları.

- Parti eş genel başkanlarının açık kaynaklara yansıyan beyanları.

- Tüzük, program ve iç yönetmelik.

- Kurucular- eş genel başkanlar ve merkez organlarda görev alanlar ile milletvekilleri ve kayyum atanan belediye başkanlarına ilişkin belgeler.

- HDP tarafından 23 Şubat 2020'de yapılan 4. Olağan Kongre ile ilgili Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının 2020/90491 soruşturma sayılı dosyasına ilişkin evrak.

- HDP tarafından gerçekleştirilen kongrelerde, merkez organlarında görev alanlar ile Kurucular Kurulu listesi.

- İçişleri Bakanlığından temin edilen 5 Mart 2021 tarih ve 3924 sayılı yazı ekinde görevden uzaklaştırılan belediye başkanlarına ait evrak.

- İdris Baluken'in "Hendek Olayları" sırasındaki beyanına ilişki haber çıktısı.[16][17][18][19]

Dava süreci[değiştir]

Davada Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, 19 Mart'ta iddianameyi esas yönünden incelemesi için bir raportör görevlendirdi.[20][21][22]

Kaynakça[değiştir]

Şablon:Kaynakça/styles.css sayfası içerik yok.

  1. "Arşivlenmiş kopya". 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  2. "Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına seçilen Bekir Şahin göreve başladı". www.aa.com.tr. 9 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  3. "Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı". 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  4. "MHP lideri Devlet Bahçeli HDP'nin kapatılmasını istedi". euronews. 11 Aralık 2020. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  5. "Arşivlenmiş kopya". 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  6. HDP [@HDPgenelmerkezi] (2020-12-11). "Bahçeli'ye yanıtımızdır; İktidara dayanarak, sarayın konforlu gölgesine sığınarak mafyacılık yapanlar bu ülkenin gerçek düşmanlarıdır. Size rağmen bu ülkeye demokrasiyi getireceğiz. HDP'yi kapatmak yerine ağzınızı kapatırsanız ülkenin geleceğine büyük iyilik etmiş olacaksınız... t.co/ohwkQEQuYA" (Tweet). Erişim tarihi: 2021-03-18Twitter vasıtasıyla. 
  7. "Kurtulmuş'tan HDP'nin kapatılması çağrısına yanıt". www.cumhuriyet.com.tr. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  8. "Arşivlenmiş kopya". 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  9. "Bahçeli, HDP hakkında hızla kapatma davası açılmasını istedi: 'Aksi halde MHP gereğini yapacak'". BBC News Türkçe. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  10. https://www.indyturk.com/node/298641/siyaset/bahçeliden-hdp-kapatılsın-açıklaması-yargıtay-gereğini-yapmazsa-mhp-yapacaktır
  11. "Son dakika... MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'den önemli açıklamalar". CNN Türk. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  12. "2 Mart MHP Grup Toplantısı - MHP İstanbul İl Başkanlığı". 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  13. "Devlet Bahçeli: HDP'nin kapatılması acildir". www.trthaber.com. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  14. "Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, HDP hakkında AYM'de kapatma davası açtı". tr.sputniknews.com. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  15. "Arşivlenmiş kopya". 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2021. 
  16. "HDP'ye kapatma iddianamesi: PKK'nın legal görünümlü bir yan kuruluşu oldu". www.trthaber.com. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  17. AA. "Son dakika... İşte HDP iddianamesinin detayları... Yüzlerce kişiye siyaset yasağı talebi: Demirtaş ve Yüksekdağ da var". www.hurriyet.com.tr. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  18. "SON DAKİKA: HDP'ye kapatma iddianamesi". www.ntv.com.tr. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  19. "Arşivlenmiş kopya". 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  20. AA. "HDP'nin kapatılması istemiyle açılan davada süreç nasıl işleyecek? Sıra iddianamenin incelenmesinde..." www.hurriyet.com.tr. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  21. "HDP'yi kapatma davasında süreç nasıl işleyecek?". www.trthaber.com. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  22. "AYM Başkanı, HDP'nin kapatılması istemiyle açılan davada raportör görevlendirdi". Sputnik News. 19 Mart 2021. 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2021. 

This article "Halkların Demokratik Partisinin kapatılma davası" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Halkların Demokratik Partisinin kapatılma davası. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.

Page kept on Wikipedia This page exists already on Wikipedia.


Read or create/edit this page in another language[değiştir]